• L'estudiu encargáu pola Conseyería de Cultura nin venceya al Executivu nin respuende a les propuestes espresaes pol presidente Adrián Barbón.
• El Partíu Popular confunde, por desconocimientu o adréi, les estimaciones sobre'l costu d'implantar la oficialidá col so impactu económicu, qu'inclúi la xeneración d'actividá y empléu.
• L'estudiu encargáu pola Conseyería de Cultura nin venceya al Executivu nin respuende a les propuestes espresaes pol presidente Adrián Barbón.
• L'Executivu interpreta a partir de delles sentencies del Constitucional, incluyida una posterior al informe, que ye vidable un sistema que nun implique billingüismu imperativu na enseñanza.

El Gobiernu d'Asturies llamenta que'l Partíu Popular (PP) intentara engañar a la ciudadanía al presentar un informe xurídicu esternu como'l modelu d'oficialidá defendíu pol Principáu. Al tiempu, llamenta que'l principal partíu de la oposición confunda, yá seya adréi o por ignorancia, el costu de la implantación de la oficialidá col so impactu económicu.

L'Executivu rexistró telemáticamente ayeri na Xunta Xeneral, a solicitú del PP, un trabayu tituláu Estudio sobre el marco adecuado para la planificación y desarrollo de la normalización del uso de la lengua asturiana y el gallego-asturiano en el ámbito del Principado de Asturias. El númberu de rexistru ye'l 0023926 y l'hora, les 11:27.

Esi estudiu, coordináu pol profesor Miguel Ángel Presno Linera, fuera encargáu pola Conseyería de Cultura en 2020; esto ye, primero que s'abriera la negociación pa reformar l'Estatutu. La solicitú d'informes esternos ye una práctica habitual na Alministración y, lóxicamente, les sos consideranciones y conclusiones nun venceyen al Executivu. Otra manera, el gobiernu veríase suxetu por cualesquier trabayu qu'encargara.

La contratación del estudiu realizóse tal que establez la normativa. Asina, con total tresparencia publicóse nel Perfil del Contratante, colo cual cualesquier persona interesada podía saber que s'encargara. Arriendes d'ello, el gobiernu enxamás tuvo voluntá de despintar la so existencia, contra lo qu'afirma'l Partíu Popular.

De la mesma, l'Executivu tampoco escondió los sos planteamientos sobre’l modelu d'oficialidá. El mesmu presidente Barbón envargóse d’ esplicitar que'l nuevu Estatutu, nel casu d'aprobase, nun lo detallaría. La so redacción final quedaría condicionada al alcuerdu posterior de los grupos parlamentarios sobre una llei d'usu. Amás, y en respuesta a una esixencia plantegada por Foru Asturies, el xefe del gobiernu esclarió que taba dispuestu a aceptar que l'aprobación d'esa llei esixera una mayoría reforzada de 3/5, la mesma que se rique pa modificar l'Estatutu. Poro, mal podría imponese un modelu suxetu a esos condicionantes.

A lo llargo de les negociaciones, Barbón tamién manifestó na Xunta Xeneral el so refugu a que la conocencia del asturianu y/o del eonaviego fuera obligatoriu pal accesu a la función pública o tuviera calter vehicular na enseñanza. Son dos criterios qu'oldeen col conteníu del informe. Otra prueba de que'l gobiernu nun se sentía venceyáu a les considerances del trabayu ye la propuesta d'artículu 4º plantegada a Podemos, IX y Foru. Textualmente, yera la siguiente:

“Les llingües propies d'Asturies son l'asturianu y el eonaviegu. L'asturianu, el eonaviego y el castellán son llingües oficiales d'Asturies. Una llei de la Xunta Xeneral, aprobada por mayoría de 3/5 del númberu llegal de miembros, hai d'establecer los términos y ámbitos del usu oficial de les llingües propies d'Asturies y hai d'afitar les zones d'usu predominante.

“Los poderes públicos asturianos van garantizar l'usu normal y oficial de los trés idiomes y van potenciar l'usu del asturianu y del eonaviegu en tolos aspectos de la vida pública, cultural ya informativa, y van disponer los medios necesarios pa facilitar la so coherencia y desenvolvimientu. Naide va poder ser discrimináu por razón de la llingua que s'emplegue”.

Esta redacción, como puede comprobase, ye bien distinta a la recoyida pol estudiu.

Toos estos argumentos descalifiquen l'intentu del PP pa facer pasar un trabayu esternu como una suerte de fueya de ruta oculta del Gobiernu d'Asturies pa la cooficialidá. Ye un informe xurídicu ellaboráu por profesionales con conocencia y prestíu, pero nun ye'l proyectu del Principáu. Pal Executivu, tala maniobra resulta impropia d'un partíu que se tien como alternativa de gobiernu. El tracamundiu y el recursu a les fake news yeren, siquier hasta agora, un terrén más propiu de la estrema derecha.

El tracamundiu de costu ya impactu económicu exhibida pola presidenta del PP, Teresa Mallada, y pol diputáu Álvaro Queipo tampoco casa cola seriedá y la solvencia esixentes a la segunda fuerza político d'Asturies. De forma apostada o por desconocimientu, dambos utilizaron los dos conceptos como sinónimos, cuando l'impactu económicu inclúi tamién l'actividá y l'empléu que xeneraría la implantación de la oficialidá. Contra lo asegurao na so comparecencia, l'informe nun considera un únicu modelu, sinón trés distintos, caúnu col so costu y cola so repercusión económica. Ello ye que l'estudiu precisa que la simulación que más s'avera “a les previsiones del gobiernu autónomu” –la espresión ye de los autores- riquiría una medra del gastu públicu de 7,1 millones.

L'Executivu considera, amás, que tanto l'artículu 3.2 de la Constitución como delles sentencies del Tribunal Constitucional (TC) –en concreto, la 56/2016 y la 75/2021, posterior al informe- respuenden por que seya'l mesmu Estatutu d'autonomía'l que determine tanto la declaración d'oficialidá como'l so algame.

Nesos fallos, el TC respondió por la llimitación del equilibriu inexcusable ente llingües cooficiales pal accesu a la función pública. El Gobiernu d'Asturies interpreta que la llimitación sería estensible al ámbitu educativu, de cuenta que se garantizara la voluntariedá d'aprendizaxe que nun fixera obligatoriu'l billingüismu imperativu na educación. Ye, verdaderamente, un planteamientu novedosu que nun foi analizáu nel estudiu nin pol TC.